Ziekteverzuim onderwijs stijgt, maar minder dan andere sectoren

De Vlaamse leerkrachten waren in 2018 vaker afwezig wegens ziekte, maar het ziekteverzuim bij de Vlaamse Overheid én in de privésector stijgt sterker dan in het onderwijs. Tussen 2016 en 2018 steeg het ziektepercentage in het onderwijs met +3,7%, bij de Vlaamse Overheid steeg het ziekteverzuim met +5,7% en in de privésector zelfs met +10%. “Onze leerkrachten moeten nog te vaak noodgedwongen thuis blijven omwille van psychosociale redenen zoals stress of een burn-out”, beseft Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. “Het respect voor leerkrachten moet omhoog, de planlast moet omlaag. Tegelijk moet ook gezegd dat onze leerkrachten het niet zo slecht doen. 4 op de 10 was in 2018 zelfs geen enkele werkdag afwezig wegens ziekte”.

De 193.438 personeelsleden van ons Onderwijs lieten in 2018 een ziekteverzuimpercentage van 4,48% optekenen – eendagsziekten inbegrepen. Dat is een relatieve stijging met +3,7% ten opzichte van 2016, toen het ziekteverzuimpercentage in het onderwijs 4,32% was. In diezelfde periode is het ziektepercentage echter sneller gestegen in andere sectoren. Bij de ambtenaren van de Vlaamse Overheid steeg het ziektepercentage met +5,7%: van 7,54% in 2016 naar 7,97% in 2018. Securex schetst in de privésector een stijging met +10%: van 7,26% in 2016 naar 8% in 2018.

“Relatief gezien doen onze leerkrachten het dus niet zo slecht”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. “41% van onze leerkrachten is in 2018 geen enkele dag afwezig geweest wegens ziekte. Toch maak ik me zorgen, want ook in het onderwijs is er een stijging en 4 op de 10 ziektedagen zijn toe te schrijven aan psychosociale redenen, zoals stress of een burn-out. Bij onderwijsmensen die noodgedwongen thuis blijven omwille van psychosociale redenen zijn directieleden relatief oververtegenwoordigd. We moeten de planlast voor scholen doen afnemen, dat kan mogelijk ook bijdragen aan een vermindering van het aantal ziektedagen. Het respect voor leerkrachten en zeker ook directieleden moet ook opnieuw naar omhoog”.

Het gemiddeld aantal ziektedagen opgenomen door het onderwijspersoneel steeg in 2018 naar 16,37 dagen. In 2017 was het gemiddelde nog 15,87 dagen. Vrouwen (gemiddeld 17,25 dagen) zijn vaker afwezig wegens ziekte dan mannen (gemiddeld 13,66 dagen).

De stijging wordt mogelijk verklaard door de toename van het aantal personeelsleden in de leeftijdscategorie van 56 tot 65 jaar. Deze groep groeit omdat leerkrachten nu later op pensioen gaan. Een leraar uit deze hoogste leeftijdscategorie is gemiddeld veel langer ziek (31,85 dagen) dan een gemiddelde collega-leraar uit bijvoorbeeld de categorie 26-35 jaar  (6,32 dagen).

Steeds betere re-integratie

Opvallend: het lukt steeds beter om onderwijsmensen na een langere afwezigheid opnieuw te integreren. De speciale verlofstelsels Verlof voor Verminderde Prestaties (VVP) en VVP om medische redenen (VVP med), die toelaten dat mensen stapsgewijs opnieuw (een deel) van hun opdracht opnemen, kennen steeds meer succes. Het gaat dan om mensen die vroeger vaak op volledig verlof bleven of zelfs op pensioen gestuurd werden, maar nu succesvol geïntegreerd worden.  In 2018 zaten er al 2.578 mensen in het VVP-stelsel (+18%) en 1.814 in het VVPmed-stelsel (+20%).